За што се моли Црквата на почетокот на учебната година...

 

За што се моли Црквата на почетокот на учебната година?

Во последната недела од август, во пресрет на 1 септември, во Православните храмови се одржува молебен по повод почетокот на учебната година. Многу родители, дури и оние што се далеку од Црквата, доаѓаат во Црква на овој ден со своите деца, верувајќи дека учеството во молитвената служба гарантира добри оценки на училиште и победи на натпревари. Како овие очекувања се споредуваат со она за што се моли Црквата за време на оваа посебна служба? Ајде да се обидеме да го сфатиме.

Целосното име на Богослужбата што се извршува пред почетокот на учебната година е „Молитвено пеење на почетокот на наставата на младите“. Како и повеќето Богослужби, таа се состои од неколку делови, од кои секој на свој начин го открива значењето својствено на службата.

Првата важна точка е Псалм 33. Овој псалм е пофалба на Бога, чија основна идеја е дека тајната на среќата, дури и чисто земна, лежи во лојалноста кон Бога и следењето на Неговата волја. Псалмот нагласува дека оние што прават добро се среќни и смирени и во најтешките околности, додека оние кои се злобни и ја мразат вистината се несреќни и незадоволни дури и кога имаат богатство или висока општествена положба. Овој текст, како да се каже, ги подготвува верниците за главната тема, која целосно ќе биде откриена во последната молитва на Богослужбата.

Вториот значаен момент на службата е читањето на Светото писмо. Ова се извадоци од Посланието на апостол Павле до Ефесјаните и Евангелието според Марко. И ако фрагментот од Евангелието некако се вклопува во темата „детска“ (кажува како луѓето ги донеле децата кај Христа и Тој ги благословил), тогаш апостолскиот текст не кажува ништо за децата. Во него, Павле ги фали Ефеските христијани за нивната верност кон Бога и се моли Господ да ги просветли очите на нивните срца и да им се открие. Лајтмотивот на овие зборови, пак, е верноста кон Бога и исполнувањето на Неговите заповеди како основа за стекнување на Божјата благодат, спознание на Вистината и стекнување вистинска мудрост.

Истата мисла се провлекува како црвена нишка низ двете ектенији - така се вика циклусот кратки молби, на кои верниците (најчесто претставени од хорот) одговараат со извикот „Господи помилуј“. Во овие молби неколку пати се повторува молитвата за дарот на Светиот Дух, која ги води децата на патот на Вистината, им дава мудрост, интелигенција и побожност, ги зајакнува во знаењето, разбирањето и исполнувањето на Божествениот закон.

Молитвената служба завршува со молитва - четвртиот дел од целиот обред. Ја изразува целата своја суштина, и затоа вреди да се зборува за тоа одделно, тоа е прилично кратко. Прво, се нагласува дека човекот е носител на Божјиот лик и тоа е најневеројатното нешто што го има во секој од нас, а откривањето на овој лик во себе е најважната задача. По ова, во молитва од Господ се бара да ја спознае волјата Божја, така што целото знаење што го стекнуваат учениците во процесот на учење ќе биде насочено кон славата на нашиот Творец. Текстот содржи и молба да се заштитат душите и срцата на децата од ѓаволско влијание и зли склоности и да им се даде цврстина во Православната вера. А молитвата завршува со традиционалното барање да им се овозможи на децата да станат наследници на Царството Небесно.

Оваа молитва многу прецизно и сликовито ја пренесува суштината на христијанското разбирање на образованието. На крајот на краиштата, образованието не е само стекнување знаење, туку давање на нешто што сè уште не е целосно формирано, одредена целосна, холистичка слика. Но, за една личност, главната слика е Божјата слика, и токму тоа сме повикани да го развиеме во себе.

Како што можете да видите, молитвената служба пред почетокот на учебната година воопшто не се однесува на гаранции за добри оценки или победи на натпреварите. Тие се резултат на трудољубивост, труд, упорност во учењето и таленти. За време на молитвената служба, ние се обраќаме кон Бога со барање да ги зајакнеме нашите деца во верата, да ги водиме на патот на Вистината и да им помогнеме да го користат своето време на учење и стекнатото знаење за да станат добри христијани, извршители на Неговата волја и да постигнат спасение.