Во моментот кога сме повредени, откриваме каде сме...

 

Во моментот кога сме повредени, откриваме каде сме.

Да речеме дека еден од браќата од манастирот, отец Јован, кој е од Кипар – човек со срце, човек со простота, но и со мудрост – ми кажа збор што силно ме погоди, а јас го примив „ударот“ како меч во срцето. Ова е само претпоставка, бидејќи вакво нешто никогаш не се случило меѓу нас. Но, да речеме дека го кажа тој груб збор што ме повреди и го почувствував како остар нож во моето срце. Не можам да ја избегнам оваа болка. Тоа е реално.

Но, постојат два начини да се реагира. Можев да реагирам психолошки и да кажам: Оче Јоване, колку не направив за тебе? Толку се молев за твоето братство, те пречекав со толку многу љубов во нашата заедница и секогаш се грижев за тебе. Колку само неблагодарност! Вие не сте добра личност. Ова е силна реакција, но ние вака реагираме кон светот. И ваквата реакција ме уништува. Но, духовно, најдобриот начин е да се разбере дека иако мојата болка е вистинска и не можам да сторам ништо против тоа, сепак можам брзо да се предомислам и да разговарам со Бога.

Можам да го подигнам мојот ум кон Бога и да речам: Господи, ти ме виде во сон на мрзеливост, смрт и невнимание, и го испрати својот ангел да ме разбуди. Помилуј го него и мене и прости ги сите мои гревови! Затоа почнувам да се молам за простување на моите гревови, и откако вака се молев извесно време, ја претворам болката во моето срце, дури и ја претворам болката во толку силна молитва и заборавам за што почнав да се молам.

Во светот луѓето воспоставуваат скала на духовно совршенство според човечки критериуми и велат: Ако читам по една страна дневно, јас сум на првото скалило од скалата. Ако имам прочитано две, јас сум на вториот чекор. Ако ги прочитав сите, јас сум добар и совршен. Ова е психолошка помисла и воопшто не важи.

Свети Јован Лествичник ни дава уште една скала на духовно совршенство, повистинито и непоколебливо. Како реагираме кога сме навредени? Ако сме навредени и го принудуваме срцето да не возвраќа, тогаш сме ја ставиле ногата на првото скалило. Ако не само што не возвраќаме, туку се молиме и за оној што нè повредил, тогаш сме преминале на второто скалило на духовното искачување. Ако не само што се молиме за оваа личност, туку ни е и жал што си ја повредија душата правејќи ни го ова и сме полни со сочувство за тоа, тогаш сме на третиот чекор. И ако се радуваме што сме претрпеле срам од Бога, тогаш сме на уште повисоко скалило од скалата што води до совршенство.

Гледате, Свети Јован Лествичник ни дава систем на класификација на духовните состојби кој никогаш не пропаѓа. Во моментот кога сме повредени, откриваме каде сме. Ако се налутиме и огорчиме и реагираме, тоа значи дека уште не сме ни стапнале на таа скала. Отците знаеја дека ако не научиме да ја менуваме нашата душевна состојба преку молитва, никогаш нема да можеме да се искачиме на скалата што води кон духовно совршенство.

Архимандрит Захарија Захару