Непознат монах: Толкување на Господи Помилуј...

 

   

Непознат монах: Толкување на Господи Помилуј 

Господи Исусе Христе, помилуј ме, и пократко „Господи помилуј“, бидејќи во времето на Апостолите им било дадено на христијаните и наредено да се кажува непрестајно, како што велат.

Но, што значи ова „Господи помилуј“, денес многу малку се оние кои го знаат тоа и затоа секојдневно викаат бескорисно, жално и залудно „Господи помилуј“, а не ја примаат милоста Господова затоа што тоа го прават и не знаат што бараат.

Затоа треба да знаеме дека Синот и Словото Божјо, откако стана тело и стана човек и поднесе толку страсти и беше распнат на Крст и со пролевањето на Својата Сесвета крв го избави човекот од рацете на ѓаволот, оттогаш па натаму стана Господ и владетел на човечката природа.

И, се разбира, пред да стане тело, тој беше Господар на сите созданија, видливи и невидливи, како нивен творец  но на луѓето и демоните кои не сакаа да го имаат за свој Господар и владетел, тој не беше ни нивни Господар, Господар на целиот свет.

Односно, седобриот Бог ги направил и ангелите и луѓето да се самоуправуваат и им дал разум, да имаат знаење и проникливост затоа, како праведен и вистинит, не сакал да им ја одземе самоуправната моќ и да владее над нив насилно и без нивна волја.

Но, оние кои сакаат да бидат под Неговиот авторитет и управување, оние со кои Бог владее и управува со оние кои не сакаат, Тој им дозволува да ја вршат својата волја, бидејќи тие се самоуправуваат.

Поради оваа причина, Адам, кој беше залутан од отпадничкиот ѓавол и исто така стана отпадник Божји и не сакаше да ја послуша Неговата заповед, Бог го остави на своја волја и не сакаше тирански да владее со него.

Но, завидливиот ѓавол што го измами од почетокот, не престана да го мами, додека не го направи сличен по аналогија на безумните ѕверови, а тој сега живееше како коњ и безумно животно.

Но семилостивиот Бог најпосле се смилува и така ги спушти небесата и слезе на земјата и стана човек за човекот и со Својата најскапоцена крв го откупи од ропството на гревот и преку Светото Евангелие го доведе да живее побожно.

А, според Свети Јован Богослов, ни дал власт да станеме Божји чеда и со Божественото крштевање нè прероди и прероди и со своите Свети тајни секојдневно ја храни нашата душа и ја оживува.

И со еден збор, со Својата крајна мудрост, најде начин секогаш да остане неразделен со нас и ние со Него, за на ѓаволот веќе да нема место во нас.

Но, некои од христијаните, по толку благодати што ги заслужија и по толку милости што ги примија од Господ Христос, повторно беа залутани од ѓаволот и поради светот и телото се одвратија од Бога и беа победени од гревот и од страна на ѓаволот што ги исполнува неговите желби. Но, тие не се толку целосно несвесни за да не ја почувствуваат штетата што ја претрпеле.

Тие ја разбираат својата грешка и го знаат своето ропство, но не можат да се спасат и затоа се обраќаат кон Бога и викаат „Господи помилуј“ за да ги помилува најмилосрдниот Господ и да ги помилува, да ги прими како блудниот син и повторно да им ја даде Својата Божествена благодат и преку неа да се спасат од ропството на гревот, да бидат отстранети од демоните и повторно да ја добијат својата слобода, за на тој начин да живеат побожно и да ги држат Божјите заповеди.

Затоа, оние христијани кои, како што рековме, извикуваат „Господи помилуј“ со таква цел, и тие ќе ја постигнат милоста на седобриот Бог и ќе ја примат Неговата благодат да се ослободат од ропството на гревот и да се спасат. 

Но, оние кои немаат ништо од она што го кажавме, не ја знаат својата несреќа, кои им робуваат на телесните похоти и световните работи, ниту имаат можност да размислуваат за своето ропство, но без таква цел само викаат „Господи помилуј“, повеќе од навика, како е можно да ја добијат Божјата милост? И навистина таква прекрасна и бескрајна милост?

Зашто е подобро да не ја примиме милоста Божја, отколку да ја примиме и повторно да ја изгубиме, бидејќи тогаш нивната вина е двојна. На крајот на краиштата, ако некој даде некој скапоцен камен во рацете на мало дете или некој селанец што не ја знае неговата вредност, а тие го земат во свои раце и го изгубат, очигледно е дека не го изгубиле тие, туку тој кој им го дал.

А за подобро да го разберете она што се зборува, сметајте дека на овој свет оној што е сиромашен и сака да прими милостина од богат човек, оди и му вели „помилуј ме“, односно „имаш, сожали ме за мојата сиромаштија и дај ми што ми треба“.

Пак, кој е во долгови и сака доверителот да му прости, оди и му вели „помилуј ме“, односно „смилувај се за мојата сиромаштија и опрости ми го тоа што ти го должам“. Слично на тоа, виновникот, сакајќи да му прости тој на кој му згрешил, оди и вели „помилуј ме“, односно „прости ми за тоа што ти го направив“.

Од друга страна, грешникот му вика на Бога „Господи помилуј“ и не знае што зборува, ниту зошто зборува, но ниту која е Божјата милост што го моли да му даде, ниту што е милоста за тој што бара, а само од навика вика „Господи помилуј“, без да знае ништо.

Па, како може Бог да му ја даде Својата милост, бидејќи тој, бидејќи не ја знае, ја презира и повторно наскоро ја губи и греши повеќе?

Милоста Божја не е ништо друго освен благодатта на Светиот Дух, која ние грешниците мораме да ја бараме од Бога и непрестајно да извикуваме „Господи помилуј“, односно „помилуј ме, Господи мој, грешникот, во состојба на милосрдие каде што сум и прими ме повторно во Твојата благодат, за да ме зајакне да се спротивставам на искушенијата на ѓаволот и на лошата навика на гревот, дај ми дух на казнување, за да бидам казнет; може да дојдам до чувство за себе и да се поправам, дај ми дух на страв, да се плашам од тебе и да ги чувам твоите заповеди, да те сакам и да не отстапувам од тебе; дух на мир, за да можам да ја чувам мојата душа мирна и да ги соберам сите мои мисли и да бидам тивок и немирен, дај ми дух на чистота, да ме чува чист од секаква нечистотија, биди благ кон моите браќа христијани и воздржи се од гнев, дај ми дух на понизност, за да не го замислувам високото и да не се гордеам.

Затоа, оној што ја знае потребата што ја има од сето тоа и ги бара од најмилосрдниот Бог, извикувајќи „Господи помилуј“, секако ќе го добие она што го бара и ќе ја постигне Господовата милост и Божествена благодат.

Но, кој не знае ништо од она што го кажавме, туку само извикува „Господи помилуј“ од навика, никогаш не може да ја прими Божјата милост, бидејќи и тој претходно примил многу благодат од Бога, но не ги препознал,  фала му на Бога што му ги дал.

Тој ја прими милоста Божја кога беше создаден и стана човек, ја прими милоста Божја кога се прероди со Свето крштевање и стана Православен Христијанин, кога беше спасен од толку многу умствени и телесни опасности што ги доживеал во својот живот онолку пати колку што заслужил да ги пренесе Светите тајни ја примил Божјата милост онолку пати колку што згрешил против Бога и го нагорчил со своите гревови; ниту беше казнет педагошки како што требаше, ја прими Божјата милост кога на разни начини му беше користена од Бога и не ја препозна, туку заборави на сè и воопшто не се грижеше за своето спасение.

Па, како може овој христијанин да ја прими Божјата милост без да ја чувствува и без да знае дека добива таква благодат од Бога, како што рековме, да не знае што зборува, туку само да вика „Господи помилуј“ без никаква цел или цел освен само навика?

Филокалија