Дали има судбина?

 Дали има судбина? 

Пишуваш дека имаш осумдесет години, и дека си уште силен и млад по дух.

Смртта ти се приближи многу пати, но секогаш ненадејно беше спасен. Затоа прашувате: Има ли судбина, и како православната црква ја гледа судбината?

Ако под судбина подразбирате слепа шанса или случајност, Црквата е категорично против тоа. Црквата е целосно заснована на Словото. Ништо не ѝ припишува на слепата случајност, судбина, туку сè и припишува на промислата на семоќниот и сегледачки Бог, кој постапува според повисок план. Самиот збор „судбина“ доаѓа од зборот „пресуда“, во овој случај Божјиот суд. „Сети се, Господи, на Твоите вечни судови и повикај ги“ (Пс. 118,52), вели Псалмистот. Односно, тој се сеќава дека Господ ги награди праведните и ги казни грешниците веќе на овој свет. Тој пак вели: „Поради твоите судови се уплашија“ (Псалми 118,120). И пак: „Живеј со мене во својата праведност“ (Пс. 118,40). Во словенскиот текст, зборот субда [судбина] се користи наместо суд [пресуда, судење]. И често велиме: „што мислиш за ова прашање?“.

 Што значи: „што мислиш за ова прашање?“. Судбината, значи, е Божјата мисла за сè што се прави и се случува: сепак таа не е пасивна и слаба мисла како човечката мисла, туку активна и одлучувачка.

Вечерта, некој се подготвувал да замине во блискиот град следниот ден, но таа ноќ смртта го зафатила и го однела во далечниот небесен град. А луѓето велат: „таква му е судбината“. Некој требаше да се ожени со девојка, но одеднаш се ожени со друга. Повторно луѓето велат: „судбина“! Некој излезе од рововите до задниот дел на војската. Но, куршумот и смртта го нашле под шаторот. Повторно: „судбина“! Но никогаш и никаде „слепа“ судбина, туку прониклива судбина [ пресуда], која доаѓа од судот и Промислата Божја, Кој знае зошто во сè. Секој што ја прифаќа „слепата судбина“ со тоа признава дека не е во состојба да ја разбере причината и значењето на настаните. Ништо што им се случува на луѓето не се случува без праведен и милостив Бог. Да ги повториме пак зборовите на Спасителот: „Зар не се продаваат пет ноеви за две магариња?“ и ниту едно од нив не е избрано пред Бога, туку сите влакна на вашата глава се изброени“ (Лк. 12, 6-7). . И така, ничија судбина не е ниту „слепа“ ниту случајна, туку намерна и намерна. Така, со умна и остроумна судбина ја избегнавте смртта, која многупати ви се приближуваше и преживеaвте.

Од Бога живот и спасение.

Свети Николај Велимировиќ