Што е Тама?...

 

Што е Тама?

Тоа е ветувањето што човекот му го дава на Бога од благодарност или поради грев. Од нашите села околу Битола, многу млади луѓе одат на работа во далечните места на светот.

При нивното заминување, мајките или сестрите тајно му ветуваат на Бога за нивното здравје и безбедно враќање. Овие жени, како што се вели, давале тама.

Една сабота ненадејно влеговме во една мала селска црква и таму најдовме една старица како го мие подот. Прашајќи ја конкретно, таа објасни дека тоа го прави секоја сабота веќе осумнаесет месеци, во исчекување на нејзиниот син во Америка. И кога нејзиниот син се врати, слушнавме дека таа продолжила да ја мие црквата уште шест месеци од нејзината благодарност кон Бога.

„Едоса тама“ (т.е. дадов ветување) е вообичаена изрека кај нас на оние што доаѓаат во манастирите да служат некое време. Кога горело селото Л., младиот Теодор дотрчал и ја видел соседната куќа во пламен.

Преплашен го повика Свети Наум на помош, ветувајќи му дека ќе му служи една година. Во тој момент дувал ветер и го свртел огнот на спротивната страна од неговата куќа. По некое време Теодор дојде во нашиот манастир, ни кажа што се случило и го молеше игуменот да го прими за да ја исполни тамата.

Сосема е вообичаено мајката да очекува да пости во непосните денови за своето болно дете. Ова е целосно во согласност со Светото Писмо. А цар Давид постеше за време на болеста на своето дете.

„Дадов тама! вели старицата од периферијата на Дебар која деветнаесет години служи во храмот и деветнаесет години постела сите денови без масло. Зошто; Пред деветнаесет години нејзиниот сопруг соработувал со Арваниец во некоја работа. Еден петок сакал да оди во Дебар да се пресмета со партнерот.

Пред да замине, појадуваше јајца и сирење. Кога во петокот жената го видела сопругот како јаде мрсно, налутено му викнала: Не дај Боже да се вратиш, бидејќи и со партнерот си соработувал во вера!

Истиот ден вечерта нејзиниот сопруг бил убиен на враќање дома, откако бил ограбен. Ова многу ја изненади жената. И таа вети дека ќе ѝ служи на црквата и дека ќе пости до крајот на животот.

Има надеж и за Англичаните. По војната, англиски свештеник склучил брак, што било спротивно на законот. Владиката поради тоа жестоко го искара. Како одговор на каењето на совеста, свештеникот ветил дека ќе пости секој понеделник (затоа што бил понеделник кога го направил тој грев) до крајот на животот.

За да му се молиме на Бога или за себе или за друг, дали за некој грев или од благодарност, човекот мора да внимава да не претерува и да не го ветува она што не е разумно или е надвор од неговите сили.

Несовесната алчност на Јефтај е позната од Библијата. Во војната против синовите на Амон, заповедникот и судија на Израел, Јефтај, ветил дека ако Бог му даде победа, тој ќе го принесе како жртва оној кој прв ќе го пречека во неговата куќа по враќањето од војната...

И Јефтај победи. Но, кога се вратил дома, го сретнала неговата ќерка тој извикал: Ах, дете мое! Ти ме сосипа: и ти се меѓу оние, што го нарушија спокојството мое! Јас ја отворив устата своја пред Господа и не можам да одречам (Судии 11, 35).

Господ да ве благослови

Свети Николај Велимировиќ